Mag je autorijden als je doof bent?
Doven en slechthorenden kunnen natuurlijk geen autotoeters, politiesignalen of andere noodsignalen horen. Mag je autorijden als je doof bent? Dit is een vraag die autorijschoolhouders heel vaak krijgen. Ook best wel een begrijpelijke vraag want het is belangrijk dat je veilig deelneemt aan het verkeer.
Het verschil tussen doofheid en slechthorendheid
Voordat ik je laat zien of je mag autorijden als je doof bent moet je wel iets weten. Er is namelijk een verschil tussen doofheid en slechthorendheid. Bij doofheid werkt het oor helemaal niet. Het geeft dus geen geluiden (geluidstrilingen) aan de hersenen door. Je kunt doof zijn aan slechts één oor, maar ook aan beide oren.
Bij slechthorendheid werkt het oor gedeeltelijk. Het geeft geluidstrillingen door, maar deze komen niet goed of slechts gedeeltelijk aan. Hierdoor ontstaat er een verminderd gehoor. Ook slechthorendheid kan aan een oor of aan beide oren voorkomen.
Mag je autorijden als je doof bent?
Bijna iedereen vanaf 17 jaar mag zijn rijbewijs halen. In sommige gevallen mag je geen autorijden. Bijvoorbeeld wanneer je medicijnen gebruikt die de rijvaardigheid beïnvloeden. Of wanneer je geestelijk of lichamelijk niet in staat bent om te rijden.
Soms is het een beetje een grijs gebied. Zo mag iemand met artrose rijden maar niet wanneer deze zo veel pijnklachten heeft dat hij of zij niet op tijd kan remmen. In andere gevallen is het duidelijk: een blinde mag geen autorijden.
Mag je autorijden als je doof bent? Ja, doven mogen gewoon een auto besturen. Er worden geen geschiktheidseisen aan doven gesteld. Je kunt als dove of slechthorende dus gewoon praktijkexamen doen en een auto besturen. Geen probleem.
Dat is toch lastig, als dove autorijden?
Mensen die goed horen kunnen zich niet voorstellen hoe het is om doof te zijn. Of eigenlijk wel: stop maar eens watjes in je oren en draag een hoofdtelefoon die je van alle geluiden afschermt. Je hoort dan hoe stil de wereld om je heen is. Probeer nu maar eens auto te rijden. Je mist direct de verkeersgeluiden waardoor je mogelijk minder goed reageert.
Als dove is het natuurlijk onmogelijk om verkeersgeluiden waar te nemen. Dit zijn toeterende auto’s, blaffende honden maar ook schreeuwende mensen. Het komt regelmatig voor dat een ander je middels getoeter waarschuwt. Of dat iemand tegen je schreeuwt, bijvoorbeeld uit woede of ook om te waarschuwen. Een dove mist al deze waarschuwingen. Dit kan in sommige gevallen gevaarlijk zijn.
Doven gebruiken het gezichtsvermogen en gevoel
Van doven is bekend dat ze zich meer op hun gezichtsvermogen en gevoel richten. Het ontbreken van geluidssignalen wordt hierdoor niet als gemis ervaren. Hieruit blijkt dat de doven en slechthorenden zich prima in het verkeer kunnen raden. Ze letten veel beter op hun omgeving dan mensen die goed horen.
Rijlessen voor doven en slechthorenden
Leren autorijden doe je niet zomaar, hier zijn veel lessen voor nodig. Voor een goedhorende is het al lastig genoeg, maar hoe zit het met slechthorenden en doven? Vaak is dan toch een gebarentolk nodig. Enkele rijscholen hebben zich helemaal gericht op rijlessen voor doven en slechthorenden.
Wanneer je plotseling doof bent
Het zal je maar overkomen: het ene moment hoor je goed en het andere moment ben je doof. Je bent dus niet doof of slechthorend geboren. Mag je als je plotseling doof bent dan nog wel autorijden? In principe wel, maar dit hangt ook van jezelf af.
Als je net doof bent, dan moet je hier nog mee leren gaan. Je mist nog de vaardigheid om je gezichtsvermogen en gevoel beter in te zetten. Naarmate je langer doof bent, ontwikkel je deze vaardigheden steeds meer. Je bent dan ook beter in staat om deel te nemen aan het verkeer. Ben je net doof en wil je autorijden, dan moet je vooral voor jezelf uitmaken of dit wel kan.
Hulpmiddelen doven en slechthorenden in het verkeer
Wanneer je deelneemt aan het verkeer kunnen anderen niet zien dat je doof of slechthorend bent. Ze verwachten dat je op getoeter of geluiden reageert, maar dat gaat natuurlijk niet. Gelukkig zijn er hulpmiddelen voor doven en slechthorenden in het verkeer.
Er zijn speciale stickers of kaartjes verkrijgbaar met daarop het teken voor doofheid of slechthorendheid. Gebruik je een sticker of kaartje voor de auto dan is het belangrijk dat dit groot genoeg is. Zo zien andere verkeersdeelnemers dat je niet goed of helemaal niet hoort.
Speciaal voor dove en slechthorende fietsers zijn er hulpmiddelen die waarschuwen met behulp van trillingen. Dit is een techniek die nog volop in ontwikkeling is en erg kostbaar is.
